سوالات متداول درباره ارتودنسی
11. آیا یک فرد بزرگسال نیز میتواند از مزایای درمان ارتودنسی بهرهمند شود؟
درمان ارتودنسی در هر سنی موفقیت آمیز خواهد بود. هر کسی میتواند از لبخندی جذاب و سالم بهرهمند شود. امروزه، حدود ۲۵% از بیماران ارتودنسی را بزرگسالان تشکیل میدهند.
22.چه سنی برای شروع درمان ارتودنسی مناسب است؟
درمان ارتودنسی در هر سنی قابل انجام است. بسیاری از مشکلات ارتودنسی به شرطی که در سنین پایینتر و قبل از خاتمه رشد فکین، تشخیص داده شوند؛ با سهولت بیشتری درمان خواهند شد. درمان زود هنگام، میتواند بیمار را از انجام جراحی یا مشکلات پیچیدهتر بر حذر دارد. انجمن ارتودنتیستهای آمریکا توصیه میکند که اولین ویزیت کودک با ارتودنتیست در سنّ ۷ سالگی صورت بگیرد و چنانچه مشکل ارتودنسی خاصی توسط دندانپزشک کودک در سنّ زیر ۷ سالگی تشخیص داده شد، به جاست که حتما به ارتودنتیست مراجعه شود.
33.درمان ارتودنسی چه مدت طول میکشد؟
این امر به عوامل زیادی بستگی دارد: سرعت رشد فکین، شدت ناهنجاری موجود،و میزان همکاری بیمار. چنانچه بیمار بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کند و طبق برنامه به ارتودنتیست مراجعه کند، درمان در زمان محاسبه شده از سوی ارتودنتیست به پایان خواهد رسید که این مدت بسته به شرایط فردی بیمار که در بالا به آن اشاره شد بین ۱ تا ۲ سال خواهد بود.
44.درمان ارتودنسی چگونه انجام میشود؟
ابتدا ارتودنتیست شما را معاینه میکند، و پس از مشخص کردن طرح درمان شما، به کمک دستگاههای ارتودنسی، دندانهای شما را به مکان مناسب در فکین حرکت میدهد.
55.آیا براکتها با فعالیتهای ورزشی تداخل دارند؟
خیر. به همه افراد توصیه میشود که هنگام انجام فعالیتهای ورزشی از دندانهای خود مراقبت کنند. شما به راحتی میتوانید از محافظ دهانی استفاده کنید. این محافظ ها، ارزان هستند و استفاده از آنها بسیار راحت میباشد، مضاف به اینکه در طرحها و رنگهای متنوع در دسترس شما هستند.
66.آیا براکتهای ارتودنسی دردناک و ناراحت کننده هستند؟
خیر، قرار دادن بند و براکت روی دندانها به هیچ عنوان، ناراحت کننده نسیت. اولین باری که براکتها روی دندان شما قرار میگیرند و به سیم وصل میشوند، ۱ تا دو روز، درد بسیار خفیفی خواهید داشت که خود به خود برطرف خواهد شد. یک الی دو هفته نیز زمان لازم است تا لبها و گونههای شما به براکتهایی که روی دندانهای شما است، عادت کنند.
77. آیا می توان فقط دندانهای یک فک را مورد درمان ارتودنسی قرار داد؟
به شرایط شما بستگی دارد. ارتودنسی تنها مرتب کردن دندانهای کج و نامرتب را دنبال نمی کند. مسائلی مانند طریقه جفت شدن دندانهای بالا و پایین بر روی هم، انحراف از خط وسط صورت، اصلاح روابط فکی و اسکلتی نیز در درمان ارتودنسی مد نظر قرار می گیرند. بنابر این هر چند ممکن است دندانهای یک فک شما مرتب باشند، ولی به دلیل اصلاح مشکلات دیگر بایستی در بعضی موارد بر روی دندانهای هر دو فک براکت قرار داده شود. این در حالی است که برخی بیماران به مطب متخصص ارتودنسی مراجعه نموده و عنوان می کنند که تنها مایل به مرتب کردن یک یا دو دندان کج خود با ارتودنسی هستند!
88.آیا لازم است در طی درمان ارتودنسی، مراجعه منظم به دندانپزشک داشته باشم؟
بله. لازم است شما هر ۶ ماه به دندانپزشک، جهت چک آپ دندانی مراجعه کنید.
99.آیا درمان ارتودنسی درد دارد؟
خیر. درد درمانهای ارتودنسی خفیف و گذرا است و با دردی که در سایر درمانهای دندانپزشکی مثل کشیدن، پر کردن و یا عصب کشی وجود دارد، اصلا" قابل ملاحظه نیست. مصرف ایبوبروفن یا استامینوفن هر چهار ساعت یکبار و جویدن آدامس به کاهش درد مختصر روزهای نخست ارتودنسی کمک می کند.
1010.آیا می توانیم پس از شروع درمان ارتودنسی به ورزش ادامه دهیم ؟
بله. با این حال بهتر است حتی الامکان از ورزش های توأم با ضربه بویژه ورزشهای رزمی که امکان وارد آمدن ضربات سنگین روی صورت وجود دارد، اجتناب گردد.
1111.آیا رویش دندانهای عقل باعث کج شدن دندانهای جلویی می گردد؟
در خصوص نقش دندانهای عقل در بهم ریختن و کج شدن نظم دندانهای جلویی (بخصوص فک پایین) اتفاق نظر وجود ندارد. با این وجود کشیدن آنها قبل از ۲۵ سالگی در اغلب بیماران (صرفنظر از اینکه تمایل به ارتودنسی داشته باشد یا خیر) توصیه می گردد زیرا بشر کنونی عمدتا" برای دندانهای عقل فضای کافی در فک ندارد.
1212.آیا کشیدن دندان برای ارتودنسی الزامی است ؟
کشیدن دندانها گاهی ضروری است. البته این نگرانی همیشه برای بیمار و یا والدین مطرح است که از دست دادن یک یا چند دندان سالم می تواند بواسطه کاهش دندانها در آینده باعث مشکلاتی برای بیمار گردد. لیکن علم ارتودنسی پس از گذشت دو قرن از ابداع خود چنین نگرانی را قویا" مطرود می داند. به علاوه باید توجه داشت که فضای خالی ناشی از کشیدن دندانها طی درمان ارتودنسی کاملا" بسته می شود.
1313.چه سنی برای شروع درمان ارتودنسی مناسب است؟
درمان ارتودنسی در هر سنی قابل انجام است. بسیاری از مشکلات ارتودنسی به شرطی که در سنین پایینتر و قبل از خاتمه رشد فکین، تشخیص داده شوند؛ با سهولت بیشتری درمان خواهند شد. درمان زود هنگام، میتواند بیمار را از انجام جراحی یا مشکلات پیچیدهتر بر حذر دارد. انجمن ارتودنتیستهای آمریکا توصیه میکند که اولین ویزیت کودک با ارتودنتیست در سنّ ۷ سالگی صورت بگیرد و چنانچه مشکل ارتودنسی خاصی توسط دندانپزشک کودک در سنّ زیر ۷ سالگی تشخیص داده شد، به جاست که حتما به ارتودنتیست مراجعه شود.
1414.آیا براکتهای ارتودنسی دردناک و ناراحت کننده هستند؟
خیر، قرار دادن بند و براکت روی دندانها به هیچ عنوان، ناراحت کننده نسیت. اولین باری که براکتها روی دندان شما قرار میگیرند و به سیم وصل میشوند، ۱ تا دو روز، درد بسیار خفیفی خواهید داشت که خود به خود برطرف خواهد شد. یک الی دو هفته نیز زمان لازم است تا لبها و گونههای شما به براکتهایی که روی دندانهای شما است، عادت کنند.
1515.آیا امکان باز کردن دستگاهها برای یک یا چند روز وجود دارد؟
اکیداٌ توصیه می شود این کار انجام نشود چون علاوه بر اینکه آسیب زیادی به مینای دندانها وارد می شود، هنگام چسباندن مجدد (Rebond) براکت ها هماهنگی اولیه (Leveling) آنها از دست رفته و مجدداً درمان باید از ابتدا آغاز شود و به مدت درمان اضافه خواهد شد. همچنین دستگاههای ارتدنسی ثابت گران بوده و هزینه نسبتاٌ زیادی به بیمار تحمیل می شود.
1616. آیا درمان ارتدنسی برگشت هم دارد؟
در مورد برگشت درمان 2 عامل مطرح است:
الف- هنگامی که دندانها جابجا می شوند بافت لثه و الیاف همبندی که به دندانها متصل هستند تحت کشش قرار می گیرند و تمایل دارند دندانها را به سمت محل اولیه هدایت کنند بنابراین پس از اتمام درمان و باز کردن دستگاه ارتدنسی ثابت از بیماران قالب گیری شده و پلاکهای نگهدارنده داده خواهد شد و بسته به نوع پلاک، دستورات و نحوه استفاده به بیمار توضیح داده می شود تا زمانی که این الیاف در موقعیت فعلی دندانها بازسازی شود.
در صورت عدم استفاده صحیح از پلاک ها امکان برگشت و یا جابجایی دندان ها وجود خواهد داشت و مسئولیت این برگشت در صورت عدم استفاده صحیح از پلاک ها به عهده بیمار خواهد بود.
ب- ژنتیک و فرم اسکلتی و عضلانی بیماران تا حدی فرم قوس فکی را دیکته می کنند که
بعد از اتمام دوره رشد بیمار اهمیت این فاکتور تا حد زیادی کاهش می یابد ولی به صفر نمی رسد. تغییرات دندانی ناشی ازاین فاکتور بسیار کند بوده و در دراز مدت قابل مشاهده است. ( مثلا پس از 5 سال تغییرات اندکی دیده می شود. )
بنابراین به بیمارانی که بسیارحساس بوده و هیچگونه تغییرات دندانی پس از ارتدنسی را ( حتی به میزان اندکی در مدت طولانی ) پذیرا نیستند، توصیه می شود پس از اتمام دوره نگهداری (Retention Period) از پلاکهای نگهدارنده خود هفته ای 2 یا 3 شب هنگام خواب استفاده نمایند
1717.آیا استفاده از بریس می تواند به دندان ها آسیب وارد کند؟
یکی از سوالات رایج ارتودنسی در مورد اثر مخرب بریس ها بر دندان می باشد و اینکه آیا درمان ارتودنسی می تواند تغییرات مثبت چشمگیر در وضعیت دندان های بیمار ایجاد کند. به عنوان یک قاعده کلی، استفاده از بریس ها می تواند دندان های شما را برای چند روز حساس کند، اما این شرایط دردناک نیست، اما در صورت احساس درد، بیمار می تواند برای چند روز اول شروع استفاده از بریس، داروهای مسکن عادی استفاده نماید. امروزه بریس ها کوچکتر و راحت تر شده اند و از تکنولوژی های پیشرفته برای کاهش ناراحتی احتمالی بیمار در ارتباط با آنها استفاده می شود. در این کلینیک از آخرین تکنولوژی بریس های مینیاتوری و بالاترین کیفیت مواد ارتودنسی به منظور کاهش ناراحتی و طول درمان بیمار استفاده می گردد.
1818.چرا لازم است وضعیت کودکان در این سنین پایین بررسی شود؟
هدف از معاینه زود هنگام وضعیت کودکان آگاهی دادن، مشاهده وضعیت، و در صورت نیاز شروع فرآیند درمان کودک است. در این سنین پایین، نیازهای احتمالی و عادت های مشکل ساز را می توان شناسایی کرده و تحت درمان قرار داد. به این ترتیب امکان تصحیح ساده تر مشکلات ارتودنسی در صورت شناسایی به موقع آنها در سنین پایین قبل از آهسته شدن فرآیند رشد فک وجود خواهد داشت. درمان ارتودنسی در این سنین به معنی این است که بیمار می تواند از بدون نیاز به کشیده شدن دندان، عمل جراحی ارتودنسی(جراحی ارتوگناتیک)، یا مواجه شدن با عوارض ارتودنسی جدی مشکل خود را بر طرف نماید
1919.آیا در طول درمان ارتودنسی می توان فعالیت های ورزشی انجام داد؟
بله. به هر حال پیشنهاد می شود افراد در طول دوره درمان برای حفاظت از دندان های خود در هنگام انجام فعالیت های ورزشی از گارد دهان استفاده کند. محافظ دهان کودکان و بزرگسالان ارزان قیمت بوده و استفاده از آن آسان است. علاوه بر این گارد دهان در انواع، رنگ ها و شکل های مختلف وجود دارد.
2020.ارتودنسی نامرئی چیست؟
در واقع ارتودنسی نامرئی (اینویزیلاین) ارتودنسی با بریس های نامرئی تکنیکی است که بدون نیاز به بریسهای سیمی ثابت، و تنها با استفاده از بریسهای متحرک شفاف که به صورت سفارشی و مطابق نیازهای شما ساخته میشوند، دندانهایتان را صاف میکند. معمولاً هزینه ارتودنسی نامرئی با استفاده از بریسهای نامرئی کمی بیشتر از بریسهای معمولی است. هزینه توسط سازنده تعیین میشود. متخصص ارتودنسی میتواند تخمین بهتری از قیمت به شما بدهد. عوامل مؤثر در هزینهها عبارتند از میزان مرتب کردن دندان که باید انجام شود و تعداد بریسهایی که باید در طول درمان به کار ببرید
2121.آیا ارتودنسی دردناک است؟
در طول هفته اول پس از گذاشتن سیم ها، بیمار ممکن است قدری احساس درد و ناراحتی داشته باشد. پس از گذشت چند روز، درد وناراحتی خود بخود برطرف می شود. هم چنین در جلسات ویزیت که در خلال درمان انجام می شود به علت فعال کردن سیم ها، فنرها، کش ها، ممکن است تا چند روز درد مختصری در دندانها وجود داشته باشد که این نوع درد ها طبیعی تلقی می شود. در صورتی که دستگاه های ارتودنسی لثه و گونه را ملتهب نماید. دکتر موم مخصوص دندانپزشکی را، جهت رفع مشکل فوق در اختیار شما قرار می دهد. در بعضی مواقع به علت ناراحتی و درد، بیمار می تواند از مسکن ساده مثل استامینوفن استفاده نماید.
2222.كدام نوع درمان ارتودنسی متحرك یا ارتودنسی ثابت ارجحیت دارد؟ یا چه دستگاهی برای درمان مناسب تر است؟
هر كدام از این روشهای درمانی موارد تجویز خاص خود را دارد. روش متحرك بیشتر برای بیماران زیر 12-14 سال كاربرد دارد و بعد از آن بهدلیل تثبیت نسبی ساختمانهای استخوانهای فکی عملا روش ارتودنسی متحرك تاثیر زیادی دربر نخواهد داشت. برای بیمارانی كه بالاتر از این سن هستند معمولا درمان ثابت تجویز میشود تا دندانها در وضعیتی منظمتر در فك قرار گیرند. اگر در سنین بالا نیاز به تصحیح فکین وجود داشته باشد (كه در بسیاری از موارد در سنین پایینتر با درمانهای معمولی و ارزانتر، ارتودنسی متحرك درمان پذیر هستند). علاوه بر درمان ارتودنسی ثابت، جراحی فک نیز مد نظر قرار می گیرد که توسط متخصص جراحی دهان و فک و صورت انجام می شود. بسته به نوع ناهنجاری، شدت مشکل ، سن بیمار، ارزیابی نیمرخ بیمار، دستگاههای ارتودنسی می تواند متحرک یا ثابت باشد. متخصص ارتودنسی براساس نوع ناهنجاری دستگاه مناسب ارتودنسی را انتخاب می کند.
در بعضی از موارد بیمار نیاز به دستگاه متحرک و در بعضی از موارد نیاز به دستگاه ثابت دارد. به همین دلیل است که نوع ناهنجاری در انتخاب نوع درمان تعیین کننده است. بنابراین در درمان ارتودنسی نمی توان بر اساس اصرار بیمار به نوع خاصی از دستگاه، همان دستگاه را برای درمان ناهنجاری استفاده کرد. این وسایل با ایجاد فشار ملایم بر دندان ها سبب تغییر وضعیت فک و دندان ها در جهت اصلاح موقعیت آنها می شوند. گاهی اوقات به علت شلوغی و نامرتبی دندان ها و نبود فضای کافی در فک برای همه دندان ها، ارتودنتیست تشخیص می دهد که باید یک یا چند دندان کشیده شود تا با استفاده از فضای خالی به دست آمده، سایر دندان ها در فضای مناسب و به طور مرتب چیده شوند. مراحعه منظم به متخصص ارتودنسی و مراقبت از دندان ها و وسایل ارتودنسی در دوره درمان و عمل کردن به توصیه های ارتودنتیست، سبب می شود بیمار در کوتاه ترین زمان به مطلوب ترین نتیجه ممکن دست یابد.
2323.آیا همیشه نیاز به کشیدن دندان وجود دارد؟
خير،. دربسياري از موارد کشيدن دندان ها لازم نيست گاهی اوقات برای ایجاد فضا در فک به منظور کاهش جلوزدگی دندانها، و یا شلوغی دندانها نیاز به کشیدن دندان است.ولي بايد گفت اگر واقعاً نياز به کشيدن دندان دايمي دردرمان ارتودنسي لازم باشد بيمار نبايد به خاطر ترس ازاين مساله از درمان صرف نظر کند. چرا که فضاهاي ناشي از کشيدن دندان کاملاً با حرکات ارتودنسي بسته مي شوند و بیمار به حالت نرمال رشدي صورت ونهايتاً هماهنگي مناسب صورت خود مي رسد.
2424.در طول درمان چه نوع غذاهایی را میتوان مصرف کرد؟
از آدامس شکلات کش دار، گز، سوهان، ته دیگ، نان ساندویچی استفاده نفرمائید. غذا و میوه را به قطعات کوچک قسمت کرده و آنها را، روی دندان های عقب قرار دهید. از گاز زدن غذا و میوه، پیتزا، ساندویچ، نان خشک یا تست شده، سیب، خیار، بلال، توسط دندان های جلو و پائین خودداری فرمائید. ابتدا هسته میوه های هسته دار مثل ( هلو، آلوزرد، گوجه سبز، خرما، زیتون ) را درآورده سپس خود میوه را به قطعات کوچک قسمت کرده، و از دندانهای عقب برای جویدن استفاده فرمائید. برای استفاده از آجیل ( پسته، بادام، فندق، گردو و تخمه ) پوست آنها را خارج کرده و مغز آن را روی دندانهای عقب قرار دهید. دقت کنید تا در داخل غذا، ریگ، استخوان جوجه یا مرغ، نان خشک یا گوشت سفت نباشد. از قرار دادن مداد ، خودکار و اسباب بازی به داخل دهان خودداری فرمائید
2525.آیا ارتودنسی باعث ارتقاء کیفیت زندگی Quality of life می شود؟
تمام تلاش انسانها در دوران زندگی برای بهبود کیفیت زندگی است ، بخشی از این اقدامات جهت ایجاد ظاهری زیبا، بخشی مربوط به ایجاد فانکشن و بازدهی مناسب در حفره دهان می باشد. فراهم شدن سلامتی در قسمت ابتدایی دستگاه گوارش باعث کارآیی بهتری در کل سیستم گوارش می شود . سلامت جسم و روح از دیگر اهداف ارتودنسی است. ارتودنسی بر سلامت کلی و سلامت روانی فرد تاثیر بسزایی دارد . ایجاد ظاهری زیبا، کارآیی مناسب سیستم جونده باعث ارتقاء کیفیت زندگی می شود . امروزه والدین بیش از گذشته نقش حمایتی خود را برای فرزندان ایثار می نمایند و ارتودنسی زمینه ای است تا والدین از هر فرصتی برای افزایش بهبود کیفیت زندگی فرزندشان دریغ نکنند. با توجه به ارزش یک لبخند خوب در تامین سلامت روحی و اعتماد به نفس بالا همه سعی می کنند لبخد زیبایی برای فرزندشان فراهم کنند .
2626.آیا ارتودنسی باعث پوسیدگی دندان می شود؟
در جواب به این سوال باید گفت اگر بیمار در حین درمان ارتودنسی بهداشت خوبی داشته باشد و تمامی نکاتی که متخصصین ما در حین درمان به بیمار گوشزد می نمایند را رعایت نماید پوسیدگی ایجاد نخواهد شد، ولیکن باید دانست حتی بیماری که تحت درمان ارتودنسی نیست ممکن است دارای یک یا چند دندان پر کرده باشد بنابراین عامل اصلی رعایت بهداشت دهان است حال اگر بیمار دارای سیم و فنر و کش های ارتودنسی باشد اهمیت رعایت بهداشت دو چندان می شود زیرا سیم ها ، فنرها، کش ها مکان های مناسبی برای گیر غذایی می باشند در نتیجه می بایست بیمار به نحو مناسب بعد از هر وعده غذایی دندانها را تمیز نماید. باید خاطر نشان کرد که نحوه آموزش بهداشت هم در مطب به بیمارآموزش داده می شود و هم اینکه نحوه مسواک زدن صحیح در قسمت آموزش بهداشت در داخل سایت کلینیک وجود دارد.
2727.آیا درمان ارتودنسی نیاز به آماده سازی قبلی بیماران دارد؟
درمان صحیح ارتودنسی نیاز به نظم خاص و آماده سازی بیماران دارد. این آماده سازی شامل جرم گیری، ترمیم پوسیدگی ها، کشیدن دندان ها (در صورت نیاز) و آموزش بهداشت است. شرط اصلی درمان ارتودنسی موفق، همکاری بیمار و عمل به توصیه های متخصص ارتودنسی است. چون درمان ارتودنسی در مدت زمان نسبتا طولانی انجام می گیرد بنابراین علاقه و اشتیاق بیمار در به دست آوردن نتیجه ای خوب، تاثیرگذار است.
2828.ارتودنسی در بزرگسالان چگونه است؟
لبخند، یکی ازمهمترین خصوصیات زیبایی صورت و یکی از ارکان اصلی جذابیت هر فرد محسوب می شود.از طرفی دندان های کج و عدم جفت شدن دندان ها منجر به ایجاد و تشدید بیماری های دهان و دندان از جمله بیماری های لثه ، تحلیل لثه و استخوان، پوسیدگی های دندانی، سایش شدید دندان ها و در نهایت دردهای مفصل گیجگاهی- فکی می شود.از این رو انجام ارتودنسی در بزرگسالی منجر به بهبود ظاهر صورت و لبخند، بهبود سلامت دندان ها، لثه و در نهایت منجر به افزایش اعتماد به نفس و غلبه بر مشکلات روحی روانی در فرد می شود.امروزه در دنیا تعداد بزرگسالان تحت درمان ارتودنسی در حال افزایش است.زیرا این نوع روش درمانی برای رفع کجی و بی نظمی دندان ها، عدم جفت شدن دندان ها، وجود فضا بین دندان ها، زیاد دیده شدن لثه ها در هنگام لبخند زدن (Gummy Smile)و وجود مشکلات در جویدن و صحبت کردن کاربرد دارد .در حال حاضر استفاده از دستگاههای مدرن برای انجام ارتودنسی موجب کاهش ناراحتی های حین درمان و طول درمان و افزایش انتخاب های درمانی برای بیمارشده است
2929.تا چه اندازه امکان برگشت درمان های ارتودنسی وجود دارد و چه عواملی در آن دخالت دارند؟
پس از اتمام یک دوره درمانی از وسایل و دستورالعمل های خاصی برای حفظ نتیجه درمان استفاده می شود. متاسفانه برخی از بیماران پس از مشاهده نتیجه مطلوب به این دستورالعمل ها توجه کافی نمی کنند و سهل انگاری آنها باعث جابه جایی ناخواسته دندان ها می شود که میزان این جابه جایی متغیر است. نکته دیگر اینکه بدن انسان در برابر تغییرات ناگهانی واکنش های نامطلوبی نشان می دهد. بنابراین، بهتر است درمان های ارتودنسی به صورت آهسته و پیوسته انجام گیرند.